Duyu Bütünleme Bozukluğu (SPD) nasıl anlaşılır?

Yaşıtları gürültülü parklarda oynarken, onlara katılamayan ve ahenk sağlayamayan özel çocuklar var. SPD (Sensory Processing Disorder) denilen Duyu Bütünleme Bozukluğu, çocuğun duyma, görme, dokunma, tatma ve koku alma olarak tanımlanan beş duyusundan gelen sinyallerin hakikat biçimde işlenip ulaşamaması sebebiyle ortaya çıkan bir hastalık. Bu hastalık, otizm ile çok karıştırılıyor ve teşhisinin konması sıkıntı olabiliyor. Duyu Bütünleme Bozukluğu şimdi dünyada çok bilinen bir hastalık değil. SPD'li bir çocuğun eline vurduğunuzda, çocuk kendisine çok sert formda vurulduğunu düşünüyor, korkuyor ve ağlıyor. Kimi durumlarda ise tam aykırısı formda hiçbir şey hissetmeyebiliyor. Yazının başında verdiğimiz park örneği üzere, kimi SPD’li çocuklar gürültülü parklardan korkarken, kimileri buradaki gürültüyü tam olarak algılamakta zahmet çekiyor.

Beyne daima karışık sinyaller gittiği için SPD’li bir çocuk günlük hayatında zorlanabilir. Örneğin, bir yerde merdiven çıkması gerekirken adımlarını atamıyormuş üzere düşünüp agresifleşebilir. Bu durum dışarıdan farklı görülebilir. Bu hastalığın kolay tespit edilememesinin sebeplerinden biri de tıp dünyasında iki sene öncesine kadar çok derinlemesine bir çalışma olmaması. Hastalık otizmle olduğu kadar dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite ile de sıkça karıştırılıyordu. Semptomları hakikat öğrenmek istiyorsanız otizm ile ilgili 

Duyu Bütünleme Bozukluğu’nun belirtileri

Hastalığın semptomlarını tanımak yanlışsız teşhis için hayli kıymetli. SPD’li bir çocukta şu belirtiler görülebiliyor:

• Çocuğun sessiz ve pasif olması, söylenenlere geç reaksiyon vermesi.
• İstikrar kabiliyetinin az olması, sıkça düşmesi.
• Öteki insanlara fazla rahatsız edici gelmeyen seslerin (sifon, çatal bıçak sesi vb) SPD’li bir çocuk için çok rahatsız edici gelmesi ve buna agresif reaksiyonlar vermesi.
• Beklenmedik beden teması ve sarılmalara karşı rahatsız olması, reaksiyon vermesi.
• Birtakım yüzeylere dokunmanın çok rahatsız edici gelmesi. Örneğin çıplak ayakla yürümek birtakım SPD’li çocuklar için tahammül edilemez olabilir.
• Gücünün sonlarını bilmediği için bir arada oynadığı çocukların istemeden canını acıtabilmesi.
• Bir aktiviteden başkasına çok seri geçememek.
• Kalabalığın çok olduğu ortamlarda rahat edememek.
• Oyun oynarken bazen çok temkinli bazen de riskli hareketler yapmak.  

Duyu Bütünleme Bozukluğu’nun tedavisi mümkün mü?

SPD’li çocuklar bir terapi ile tedavi görebiliyor. Bu tedaviye “Duyu Bütünleme Terapisi” deniyor. Terapistler, çocuğun gereksinimine nazaran bu terapiyi sağlayabiliyor. Uzmanlar, Duyu Bütünleme Bozukluğu olan çocuklarda ekseriyetle birebir anda iki duyunun sorunlu olduğunu belirtiyor. Bu terapilerde de çocuklar ebeveynleriyle birlikte oynadıkları oyunlar aracılığıyla bu duyularını geliştirmeyi amaçlıyorlar. Duyu bütünleme terapileri ülkemizde çeşitli terapi merkezleri tarafından veriliyor.