Bauhaus’un kuruluşundan bir yüzyıl sonra gerçekleştirilen ve dört kısımlı bir stantla yayın, panel ve sempozyumlardan oluşan bauhaus imaginista, SALT Beyoğlu’nda Moving Away [Uzaklarda] kısmıyla sunuluyor. Bauhaus tasarım fikirlerinin 20. yüzyılın birinci yarısında farklı sosyopolitik ve jeopolitik şartlar altında nasıl yorumlandığına bakan kısma, projenin milletlerarası çıktılarının derlendiği “Toplu Araştırmalar” ile “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler” arşiv seçkisi ve atölyeleri eşlik ediyor.
Bauhaus’un kuruluşundan bir yüzyıl sonra gerçekleştirilen bauhaus imaginista, yeni bir tasarım eğitimi ve üretiminin önünü açan fikirleri Almanya’dan bütün dünyaya yayılan okula şimdiki bir yorumlama getiriyor. Dört kısımlı bir standın yanı sıra bir dizi yayın, panel ve sempozyumdan oluşan milletlerarası araştırma projesi, SALT Beyoğlu’nda Moving Away [Uzaklarda] kısmıyla sunuluyor.
Görsel: Tasarım eğitiminde doku çalışmaları – Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler
Bauhaus anlayışının farklı siyasi ve kültürel bağlamlarda geçirdiği değişimlere odaklanan bu kısma, bauhaus imaginista incelemelerinin derlendiği “Toplu Araştırmalar” ile “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler” eşlik ediyor.
bauhaus imaginista’nın stant kısımları
bauhaus imaginista’nın stant kısımları, Bauhaus’la bağlantılı dört üretime dayanıyor:
- Corresponding With [Karşılıklı Yazışmalar] 1919’da yayımlanan Bauhaus Manifestosu
- Learning From [Alınan Dersler] Paul Klee’nin 1927 tarihli çizimi
- Moving Away [Uzaklarda] Marcel Breuer’in 1926’da yaptığı bir kolaj
- Still Undead [Hâlâ Yaşayan Ölü] Kurt Schwerdtfeger’in 1922 tarihli Reflektorische Farblichtspiele [Renk-Işık Oyunu Yansıması] işi
Standa hazırlık süreci
Bauhaus tasarım anlayışının dünyada kabul görmesini detaylandıran bu dört kısmın içeriği, sanatçı, araştırmacı ve kültür kurumlarının katkılarıyla Hangzhou, Kyoto, Tokyo, São Paulo, Lagos, Yeni Delhi, Rabat, New York, Moskova, Berlin, Nottingham ve Bern’de düzenlenen stantlar, konferanslar ve atölye çalışmaları temelinde üç yılı aşkın bir müddette hazırlandı.
“Uzaklarda” kısmı
Uzaklarda, Bauhaus tasarım tartışmalarının 20. yüzyılın birinci yarısında ne üzere sosyopolitik ve jeopolitik şartlar altında biçimlendiğine; kelam konusu fikirlerin değişik coğrafyalarda nasıl dönüştürülüp yorumlandığına bakıyor. Sovyetler Birliği, Hindistan, Çin, Tayvan, Kuzey Kore ve Nijerya’ya yerleşen Bauhausçuların üretimlerine yer veren kısım, tasarımcıların gerek fikirleri gerekse çalışma biçimlerini daima uyarlamak zorunda kalmış olduğuna dikkati çekiyor.
Uzaklarda ile öteki üç kısım üzerine küratöryel incelemeleri, yazılı ve görsel arşiv dokümanlarını içeren “Toplu Araştırmalar” enstalasyonu, bauhaus imaginista projesinin geneline dair katmanlı bir okumaya imkan tanıyor. Sanatçı Luca Frei tarafından hem bir heykel hem de bir stant yeri olarak kurgulanan enstalasyonun merkezinde, bauhaus imaginista yayınına erişim sağlayan bir bilgisayar istasyonu konumlanıyor.
Uzaklarda’nın İstanbul sunumunda ayrıyeten, Türkiye’deki temel tasarım ve temel sanat eğitimlerinde öncü yaklaşımlar ve eğilimler irdelenecek.
Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler
Stant boyunca, SALT Beyoğlu’nun ikinci katındaki “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler” yerinde, İstanbul Teknik Üniversitesi, Devlet Tatbikî Hoş Sanatlar Yüksek Okulu (bugün Marmara Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’nde (bugün Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi) işlenmiş bir küme ders, herkesin iştirakine açık atölyeler eşliğinde değerlendirmeye açılacak.
bauhaus imaginista, Bauhaus’un kuruluşunun 100. yıl dönümüne özel olarak Marion von Osten ve Grant Watson’ın küratörlüğünde hazırlandı. 2018-2019’daki stant ve programlar, Bauhaus Kooperation Berlin Dessau Weimar, Goethe-Institut ve Haus der Kulturen der Welt [Dünya Kültürleri Evi] iştirakinde; araştırmacılar, sanatkarlar ve küratörlerin yanı sıra sanat ve tasarım kurumlarıyla iş birliği içerisinde düzenlendi. Federal Almanya Parlamentosu Kültür ve Medya Komisyonu’nun katkısıyla gerçekleştirilen bauhaus imaginista’nın Berlin standı Federal Almanya Kültür Vakfı’nın, Almanya dışında yürütülen projeleri Federal Yabancı Ofisi’nin dayanağıyla yapıldı.
Sergiyi gezmeden evvel… Bauhaus nedir?
Sanat, zanaat, tasarım ve mimarlığı bir ortaya getiren; 20. yüzyılda mimari, tasarım, sanat alanlarında yeni akımlar yaratmış bir okul olan Bauhaus, Birinci Dünya Savaşı’nın çabucak akabinde 1919 yılında Weimar’da faaliyete geçti. Okulun kurucuları, eğitim sisteminin dönüştürülmesiyle mevcut toplumsal şartların da iyileştirilebileceği fikrini savunmaktaydı.
Bauhaus’ta geliştirilen yaratıcı pratikler ile çalışma ve yaşama biçimlerinin öncelikli gayesi, halkı Almanya’nın ulusalcı ve otoriter geçmişinden kurtarmaktı. Kozmopolit bir yapıda olan okulun pedagojik yaklaşımı memleketler arası nitelikte ve çok katmanlıydı; farklı periyotlarda Arts and Crafts [Sanat ve El Sanatları] ve Neues Bauen [Yeni Yapı] akımlarıyla sosyalizm, komünizm, spiritüalizm ve Sovyet konstrüktivizminden fikirleri de benimsedi.
1933’te nasyonal sosyalistlerce zorla kapatılıp dağıtılması ve birçok üyesinin Almanya’dan kaçmak zorunda kalmasıyla Bauhaus kültürü Avrupa dışı ülkelere yayıldı. Diktatörlükten dekolonizasyona, Soğuk Savaş uğraşlarından Bağlantısızlar Hareketi’ne geçen yüzyılın köşe taşı olay ve süreçleri, Bauhaus fikirlerinin mahallî şartlara ne biçimde uyarlanıp hayata geçirileceğini tayin etti.
Bir yanıt bırakın