Prof. Dr. Nevzat Tarhan: Zelzele sonrası rutin ömürden kopmayın

İzmir’de yaşanan sarsıntı başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerde ve toplum genelinde çabucak herkesi ruhsal manada etkiledi. Daima zelzelesi düşünmenin bireylerde ruhsal hastalıkların başlamasına yol açtığına dikkat çeken Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Gerekli önlemlerin alınması ve rutin hayattan kopulmaması koşul. Bilhassa çocuklar müşahede yaptığı için anne ve babaların sarsıntıyla ilgili haberleri izlerken ve sarsıntı anında serinkanlı olması, sarsıntı gerçeğini uygun bir vücut lisanıyla anlatmaları gerekiyor” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sarsıntısı ruhsal açılardan kıymetlendirdi.

Kimi bireyler sarsıntısı düşünerek yaşıyor

Sarsıntıyla yaşamak hakikaten sıkıntı bir his diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Böyle bir durumda ne yapmamız gerekiyor? Birtakım şahıslar 24 saat devamlı sarsıntısı düşünüyor. Onu düşünerek yaşıyorlar. Tek ilgi odağı bu olduğu için telaşlarını, endişelerini denetim edemiyorlar ve ruhsal hastalıklar başlıyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün ‘Ruh hastalıkları bozuklukları pandemisi bekleniyor’ diye açıklaması var. Bunun üzerine bir de zelzele geldi” diye konuştu.

Çocuklara zelzele gerçeği anlatılmalı

Zelzele ülkesi olduğumuz için ruhsal olarak da zelzeleye hazırlanmamız gerektiğinin altını çizen Tarhan, “Özellikle çocuklar değerli zira onlar anne babaya bakarlar. Bilhassa 5-6 yaşındaki gerçeklik duygusu gelişmemiş çocuklar zelzele haberi izlerken yahut zelzele olduğu vakit anne ve babalarını gözlemlerler. Anne ve baba soğukkanlıysa, rahatsa çocuk da serinkanlı olur. Şayet ebeveynler çocuğun yanında değil uzaktaysa bu türlü durumlarda çocuk daha çok korkar. Bu türlü durumlarda yanında anneanne ve babaanne üzere inanç veren bireylerin olması gerekiyor. Çocuk erişkinleri taklit ederek rahatlıyor ya da korkusunu gideriyor. Ebeveynleri kaygılıysa çocuk daha çok kaygılanıyor. O yüzden çocuğu haberlerden, bu üzere durumlardan uzaklaştırmak yerine bu türlü bir gerçek var demeleri gerekiyor” dedi.

Zelzele anı için beyin idmanları yapılmalı

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ‘Türkiye zelzele bölgesi olduğu için neredeyse her yıl farklı yerlerde oluyor. O yüzden zelzele anında neler yapılabileceği ile ilgili çocuklarla birlikte beyin antrenmanları yapılmalı’ dedi ve kelamlarına şöyle devam etti:

“Hiçbir şey yapmamak belirsizliktir ve korkuyu arttırır. Ayda ve Elif bebek kurtuldular. Yani inançlı bir biçimde olursa en berbat durumda bile kurtulabiliyor. Çocuğa grip olduğunda nasıl aşı yapılıyorsa ruhsal, şiddet aşısı üzere zelzele olduğu vakit ne yapacağını öğretmemiz gerekiyor. Bir şeyler yapılabileceğini bilmesi çocuğu rahatlatır. Önlemimizi alacağız, zelzele yok üzere yaşamaya devam edeceğiz.”

Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Rutinden kopmak korkuyu artırıyor”

Sarsıntı çantasının edindikten ve zelzeleyle ilgili tedbirlerin aldıktan sonra günlük yaşama, işlere devam edilmesi gerektiğine dikkat çeken Tarhan, “Rutinden koptuğumuz an telaş artıyor. Bu sefer ruh sıhhati bozuluyor ve hayat yaşanılmaz oluyor. Zelzelesi düşman üzere görmek büyük bir derde sebep oluyor. Anne ve babalar ‘Deprem bir gerçektir, bu gerçeği kabul edelim, bundan gelecek tehlikeye karşı önlemimizi alalım, hayattaki yolumuza devam edelim’ fikriyle ilerlerse çocuk da o biçimde kabulleniyor. Ayrıyeten küçük yaşta gerilim idaresini öğrenmiş oluyor. Bu birebir vakitte ruhsal sağlamlık eğitimidir. Bu eğitimi zelzele bölgesinde yahut hastalık durumunda travma yaşayan çocuklara vermekte yarar var. Bilhassa çocuklar açısından ve tabi ki yetişkinler için de ruhsal sağlamlık önemli” dedi.

İlginizi Çekebilir >  Sağlıklı diş etleri nasıl olmalı?

Yakınını kaybedenlere yalnız olmadığı hissetirilmeli

‘Elif’in parmak tutmasını hepimiz gördük. Sembol bir fotoğraf oldu’ diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan kelamlarına şöyle devam etti:

“İnsanın o anda en büyük muhtaçlığı bağlanma ve yalnızlığını giderme gereksinimidir. İnançta hissetmek çok değerli. Yakınını kaybeden birisi yalnız olmadığını hissetmeli. Bunun için bizim kültürümüzde 40’ıncı gün, 52’inci gün üzere formüller geliştirilmiş. Bunların art planında yakınını kaybedenlere yalnız değilsin iletisi veriliyor. Kimileri bu türlü durumlarda çabucak ilaç vermeyi deniyor. Halbuki bu bir acıdır, kişi o acıyı yaşamazsa ve örterse daha sonradan öteki türlü çıkıyor. Bu bir travma. Travma sonrası bizim uyguladığımız büyüme ölçeği var Bu ölçekte travmayı yanlışsız karşılayıp karşılamadığı sorulur. Kimileri da büsbütün yok sayıyor ancak beyin o travmayı unutmuyor. En ufak bir travmada ortaya diğer türlü çıkıyor.”

Çocuklara vücut lisanı ile anlatılmalı

Çocukta kaygı hissini arttırarak, pişmanlık, suçluluk veya da dehşet duygusu uyandırılarak verilen eğitimin tehlikeli olduğunu belirten Tarhan, “Trafikte nasıl kırmızı ışıkta geçmemenin bir kural olduğunu anlatıyorsak çocuğa bunun da bir kural olduğunu o halde anlatmalıyız. Abartılı davranıldığı vakit çocukların hayallerine girmeye başlıyor. Çocuk bunu taşıyamaz, abartmaya gerek yok. Çocukta dehşet ve panik duygusu uyandırmadan vücut lisanıyla anlatmalıyız. Vücut lisanı çok daha önemli” sözlerini kullandı.

Sarsıntı anında üst katlar daha inançlı

Tarhan, “Yalova sarsıntısı olduğu vakit herkes dışarı çıkmaya çalışırken Japonlar üst çıkmaya çalışmış. Zelzelede giriş katlar değil üst katlar daha inançlıdır. Burada temel dikkat edilmesi gereken binaların sağlam olup olmadığı. Sarsıntı öldürmez, berbat inşaat öldürür. Kişi yaşadığı yer güvenliyse, önlemini alacak sarsıntısı de unutacak. Lakin yeni bir yere girdiyse ve yakın vakitte da zelzele olduysa bilhassa o vakit kişinin ‘Burada sarsıntı olursa ne yapabilirim?’ diye düşünebilmesi gerekiyor” dedi.

Narsistik bireyler hiçbir şey olmamış üzere davranabiliyor

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sarsıntıdan sonra hayatına hiçbir şey olmamış üzere devam eden insanların olduğunu söz etti ve kelamlarına şöyle devam etti:

“Bu da bir savunma sistemidir, kaçıştır. Aslında onlar en çok korkan, empati mahrumu, benmerkezci ve narsistik özellikleri fazla olan şahıslardır. Zelzeleyle yüzleşmekten korktukları için de bu formda davranıyorlar. Toplumda bu türlü beşerler olur lakin değerli olan bu şahısların az olmasıdır. Türkiye bu bahiste hakikaten dünyaya örnek olacak nitelikte. Enkaz alanlarında çalışanların hayat kurtardıklarında ağladıklarını görüyoruz. Bu özellik dünyanın pek çok yerinde bulunmaz. Bu özellikleri çocuklara da küçük yaşta öğretmek gerekiyor. Bu türlü durumlarda haberleri izlemesin diye çocuğu odaya kaçırmaktan daha değerlisi, ‘böyle bir durum olsa biz ne yapmalıyız, bak oradaki beşerler nasıl yardım ediyor’ diye çocuğa bilgi vermektir. Yanlışı ve doğruyu konuşma sistemiyle çocuğumuzla büyük insan üzere konuşmalıyız. Fakat ondan büyük insan üzere anlamasını beklememeliyiz. Bunu yaparsanız emin olun o çocuk erken yaşta olgunlaşan bir çocuk olur. Hem çocukluğunu yaşar hem de hayatı öğrenir.”

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*