Artık yapılan işler de, bu işleri yapmak için gereken maharetler de değişti. Her şey baş döndürücü bir süratle dijitalleşiyor. Maddi değerlerimizde de bile dijitalleşiyoruz. Metal ve kağıt paraların yanına bir de sanal paralar eklendi. Para ve para kazanma formları almış başını giderken, sahip olmanız gereken maharetler de ona nazaran şekilleniyor.
Gelecek bugünden çok farklı olacağının sinyallerini verirken, bizim de ona uygun forma girmeniz gerekiyor. Yani geleceğe ahenk sağlamanız şart!
Hazır mısınız? Öyleyse başlıyoruz.
1. “İYİ TANININ”: İmaj idaresi sanatı
Şu an uygun bir iş için milyonlar ortasından sıyrılmamız gerekiyor. Üstelik dijital ortamda… Günümüzde herkes görünür olsa da kıymetli olan sizin görünür olmak için ne yaptığnız? Oyunun kurallarını âlâ oynamak gerekiyor. Bu nedenle dikkat etmemiz gerekenlere bir göz atalım!
Şahsî bilgilerinize dikkat edin!
Büyük data kavramını duymuşsunuzdur kesinlikle. Lakin biz tekrar de tekrar açıklayalım: Büyük bilgi, toplumsal medya paylaşımları, ağ günlükleri, bloglar, fotoğraf, görüntü, log belgeleri üzere değişik kaynaklardan toparlanan tüm datanın, manalı ve işlenebilir biçime dönüştürülmüş biçimine deniyor. İşte asıl sorun burada başlıyor. Herkesin bilgi paylaşabildiği yani şuurlu ya da bilinçsiz bir biçimde kendini görünür kıldığı internet üzerinden, hakikat ya da yanlış her bilgiye, herkes her yerden ulaşılabilirken, sizinle ilgili gerçek ve ulaşılmasını istediğiniz bilgilerin Büyük Data içinde yer almasını sağlamanız gerekiyor. Yani değil markanızla ilgili paylaşımlarınız, tahminen de hiç önemsemediğiniz o günlük toplumsal medya paylaşımlarınız bile geleceğiniz için kıymetli.
Her yaptığınızdan kendinize hisse çıkarın, özgeçmişinize katkı sağlayın.
Aslında günlük hayatınız, yani gün içinde yaptıklarınız dahi sizin özgeçmişinizi oluşturuyor. Yalnızca gittiğiniz okulların, çalıştığınız işyerlerinin tek başına ehemmiyeti yok artık. Yaptığınız her şeyden geleceğiniz için bir hisse çıkarma vakti.
Kültürel farklılıkları anlayın.
Dijitalleşme ile dünya avucumuzun içinde. Lakin biz de dünyanın avucunun içindeyiz. Kentler, ülkeler, kıtalar ortası hudutların ehemmiyeti yok. Lakin dikkat! Kültürler ortası hudutlar hala var. Fizikî sonların bir manada kalktığı fakat kültürel özelliklerin var olmaya devam ettiği bir ortamda kültürel farkları anlayanlar kazanacak. İşinizi yaparken mahallî kuralları, kültürel mirası, davranış hallerini kucaklamanız artık bir gereklilik.
2. “DEĞİŞEN YAP-BOZ”: Esnek olabilmek
Bin modüllük bir yap-boz yaptığınızı düşünün. Bu yap-boz aslında dünyanın ve hayatın ta kendisi. Bu daima değişen yap-boz kesimlerini birleştirebilmek de lakin esnek olmanızla mümkün. Yani aşikar olanı değil ardındakini görmenizle, çizgi ötesini yorumlayabilmenizle mümkün.
Büyük Veri'nin anlattıklarını yanlışsız yorumlayın ve Büyük Öyküler yaratın!
İngilizcede “Big Data” ismi ile geçen Büyük Veri'den sonra sırada “büyük hikayeler” var. Yani Büyük Veri’nin anlattıklarını gerçek yorumlamak muvaffakiyetin yeni anahtarı. İnsanları harekete geçiren şey nedir? İşte bunun karşılığını, büyük bilginin size fısıldadığı büyük öyküleri okuyarak ve gerçek yorumlayarak verebileceksiniz.
Geleceğe yönelik düşünün
Bir vakitler uzun devirli planlar şirketlerin yaptığı bir şeydi. Lakin artık bizler de kendi hayatımız için bunu yapmalıyız. Fırsatlar ve olasılıklar ortasındaki farkı görebilmek sizi bugünden geleceğe hazırlayacak anahtar. Yani öngörünüz de güçlü olmalı.
Değişimi başlatın
Yalnızca kendiniz için değil, herkes için fark yaratacak bakış açısına sahip olmalısınız. Geleceğe hazır olmak noktaları yanlışsız birleştirebilmek yerine, farklı birleştirip sıradanın ötesinde bir sonuç çıkarabilmekten geçiyor. Zira asıl değişimi artık farklı olan yaratıyor.
3. “MAKİNE DOSTU OLUN”: Makinelerin lisanından anlamak
Dijitalleşme ile makineler neredeyse günlük hayatımızda bile değerli bir yer işgal ediyorlar. Ve işin aslına bakacak olursanız giderek daha “akıllı” makineler hayatımıza giriyor. Onlarla birlikte çalışma fikrine alışmamız gerek. Makinelerle çalışmak ise tıpkı beşerlerle çalışmak üzere onların lisanını anlamaktan geçiyor. Artık yapay zeka devri!
Entellektüel zeka-yapay zeka ile birbirine karışacak. Hazır olun!
Gelecekte tek işgücü beşerler olmayacak. Bu aşikar. Yapay zeka iş yapış hallerini çoktan değiştirmeye başladı. Makinelere ne vakit, ne kadar güvenmelisiniz? Onlarla nasıl bir grup olabilirsiniz? Takımınızla ortalarını nasıl yapabilirsiniz? Makineler de size raporlayacaklar mı? Kulağa çılgınca geliyor ancak o denli… Bunlara hazır olun.
Makinelerin lisanını akıcı konuşabiliyor musunuz?
Artık yabancı bir lisanı akıcı konuşmanız kâfi değil. Dijital akıcılık özgeçmişinizin birinci satırlarında altın harflerle yazılı olmalı. Her türlü aygıtta, her türlü platformda, her türlü uygulamayı, kodu anlamalı, kullanmalı ve her güncellemeye hakim olmalısınız. Dijital standartlar her geçen gün değişiyor. Makineler sizinle konuştuğunda siz onlarla konuşabilecek misiniz? Onları yeterli anlayın!
Simülasyon içinde var olmak: Sanal Gerçeklik / Artırılmış Gerçeklik
Fizikî dünyada olduğunuz kadar sanal dünyada da rahat mısınız? Gelecek, sanal dünyalar ile çevrelenmiş artırılmış gerçekliğin ta kendisi. Ben de şimdi bu kavramları anlamaya çalışıyorum lakin gelecekte bunların içinde var olabilenler ayakta kalacak. Bu kavramlara en hoş örnek Google’ın sanal gerçeklik gözlükleri.
4. “YOLA DEVAM EDEBİLMEK”: Güç şartlarda bile dirençli olmak
Gelecek hiç olmadığı kadar sürprizlerle dolu. Yalnızca teknolojik gelişmeler değil, toplumsal, politik ve çevresel değişimler de değişimi hızlandırıyor. Entelektüel zekanın yanı sıra yapay zekayı anlamak tahminen de yetmeyecek. Toplumsal zeka ve duygusal zeka da denklemin içine girmeli.
Riski ve sahip olduklarınızı paylaşın.
Geleceğin maharetleri ortasında, risklerden kendiniz ve etrafınız için bir kıymet yaratabilmek de var. Paylaşım iktisadı hayatımızı şekillendirmeye başlamışken, beşerler ulaşım için otomobillerini, konaklama için konutlarını paylaşıma açmışken, riskler neden paylaşılmasın?
Etik kurallara dikkat edin.
Fizikî hudutların kalktığı lakin kültürel farklılıkların devam ettiği bir dünyada etik kurallar tahminen de farklılaşmanın öne çıkmanın anahtarı. Sıkı sıkıya bağlı olduğunuz ahlaki pahalar ve etik kurallar kalıcılığın, güvenilirliğin ve sürdürülebilirliğin garantisi.
Her manada önemseyin.
Empati, toplumsal zeka, duygusal zeka… Yaşlanan nüfus, iklim değişikliklerinden etkilenen toplumlar, daha az kaynak ile daha fazla beşere hizmet etmesi gereken bir dünyada taleplere yanıt verebilmek için bu özelliklerinizi nasıl güçlendireceksiniz? Klâsik tahlillerin işe yaramayacağı bir gerçek. Hayatımıza giren yeni zeka tariflerini anlamaya ve kullanmaya gereksiniminiz var.
5. “NETWORKsüz OLMAZ”: Tek başına değil, el ele vererek
Hepimizin bir gruba, hatta gruplara gereksinimi var. Evvelce olduğu üzere toplumsal etrafınızın yalnızca okul etrafınız, aileniz, iş ve özel arkadaş etrafınızdan oluşması kâfi değil. Artık “network” oluşturmanız, iş birliği yapmanız değerli.
Topluluk oluşturma hünerinizi artırın!
Değişmeyen tek şeyin değişim olduğunu ispatlarcasına dünya süratle değişiyor. Bu da gelip geçiciliği beraberinde getiriyor aslında. İster bir kuluçka merkezi kurmanız gereksin isterse yardım toplamak için küçük bir grup… Bu bireyleri bir ortaya getirmek için gerekli kaynağı bulmak konusunda gereğince donanımlı mısınız? Lokal kanunları, düzenlemeleri biliyor musunuz?
Tahlil tasarlayın.
Değişen dünya değişen riskleri, muhtaçlıkları, problemleri beraberinde getiriyor. Eser dizaynından yapay zekaya her şey bu değişimin etrafında oluşuyor. Siz bu yap-bozun neresinde olacaksınız? Tahlil üretme marifetiniz nedir?
Döviz kurlarının ötesini takip edin.
Dijital paranın hayatımıza sızdığı bir çağda döviz kurlarını bilmeniz yetmiyor artık. Sanal para ile yatırım yapmayı anlamanız da değerli.
Gelecek alışılmışın dışında mahir olmayı gerektiriyor. İster bir kamyon sürücüsü olun ister yetenek avcısı, ister bir kurumda yönetici, ister çiftçi… Artık bu saydığım maharetler hepimiz için hayati değer arz ediyor. Çünkü kullandığınız aygıtlar sizden süratli gelişiyor. Onu kullanabilmek için sizin de onun suratına yetişmeniz gerek. Elbette tüm bu marifetlere sahip olmanız ya da geliştirmeniz gerekmiyor. Yaptığınızı ya da yapmak istediğinizi mercek altına yatırıp hangi maharetleri edinmeniz gerekiyor siz karar verin.
DEHB ve Öğrenci Koçu Elgiz Henden
Kaynak:
- IFTF_FutureSkills_Map
Bir yanıt bırakın