Osteoporoz hakkında 4 gerçek

Bayanlarda menopoz sonrası görülen kemik erimesi (osteoporoz), düşük kemik kütlesi ve kemik dokusunun mikromimari yapısının bozulması ile oluşuyor. Bu nedenle kemik kırılganlığında ve kırığa yatkınlıkta artış görülüyor. Osteoporoz tanısı için kırık varlığı gerekmiyor. Osteoporozda gerekli korunma önlemlerinin alınması, hastalığın erken teşhis edilmesi ve hakikat tedavinin uygulanması kritik rol oynuyor. Hastalığın ileri safhalarında görülen kemik kırıkları hastanın hayatını tehdit edebilecek sıkıntılara yol açabildiği üzere toplumsal güvenlik sistemi üzerinde de önemli bir yük oluşturabiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Serdar Alfidan “20 Ekim Dünya Osteoporoz Günü” öncesinde, hastalık ve korunma formülleri hakkında bilgi verdi.

1. Kemik oluşumu ve yıkımı süreci daima devam ediyor

Kemik dokusu,insan ömrü boyunca daima devam eden yapılanma ve tekrar yapılanma olarak isimlendirilen iki farklı döngüyü içerir. Kemik dokusu artışı ve büyümeyle karakterize yapılanma safhası çocukluk devrinin bir özelliğidir. Erişkinlik devrinde görülen tekrar yapılanma ise mekanik açıdan yetersizleşen kemiğin ortadan kaldırılıp yerine yeni güçlü kemiğin oluşturulmasıdır. Bu döngüsel süreç erişkin beşerde kemik yıkımı ile başlar, imali ile sonlanır ve ortalama 3-12 ay süren bir döngüdür. Bu döngünün suratı paratiroid hormon (PTH) , tiroksin, büyüme hormonu ve D Vitamini ile arttırılabilir ayrıyeten kalsitonin, östrojen ve glukokortikoid hormonları ile azaltılabilir.

2. Kollayıcı tedaviler ihmal edilirse kemik kaybı %50'lere varabiliyor

35 yaşından sonra kemik kütlesi azalmaya başlar ve bu azalış 85-90 yaşlarına kadar devam eder. Ömür boyunca kaybedilen kemik ölçüsü erkeklerde %20-30, bayanlarda ise %45-50 civarındadır. Bayanlarda menopoza bağlı östrojen yetersizliği kemik kaybına neden olan en kıymetli faktördür. Östrojen azalımı kemik yıkım fazını arttırır. Kemik esirgeyici bir hormon olan kalsitonin salınımı azaltır ayrıyeten kalsiyum metabolizmasını bozar. Bayanlarda kollayıcı ve destekleyici tedaviler büyük değer taşımaktadır.

4. Erken menopoz geçirenler osteoporoz konusunda daha çok risk altında

Osteoporozda sırt ve bel ağrısı üzere şikayetlerin yanı sıra uzunlukta kısalma, omurgada oluşan form bozuklukları ve kırıklar üzere klinik bulgularla da teşhis konulabilmektedir. Bilhassa 65 yaş üzeri beyaz derili, osteoporoz aile hikayesi olan, erken menopoza girmiş, hareketsiz hayat sürdüren bayanlar risk grubundadır. Osteoporoz tanısı kemik mineral yoğunluğu ölçümü (DEXA) ile belirlenir. Bu yol bilhassa 65 yaş üzerindeki bayanlar, 65 yaş altında olan lakin risk faktörlerine sahip postmenopozal bayanlar, erken menopoz geçirenler, minör travma ile oluşan kırık geçirmiş şahıslar, 70 yaş üzerindeki erkekler ve kemik yoğunluğunu azaltan ilaç kullanan bireylere uygulanmalıdır.

Osteoporozun tedavisi, hastalık oluşmadan başlamalı!
 

Osteoporoz tedavisinin en kıymetli kısmını osteoporoz oluşma riskini azaltan hami tedbirler oluşturuyor. Bu manada şahıslar, osteoporoz olmadan tedbirlerini almalı. 
 

  • Birincil korunmada çocukluktan itibaren sistemli ve kalsiyum açısından varlıklı beslenme alışkanlığının kazandırılması, tertipli spor yapma, güneşlenme kültürünün yerleştirilmesi çok değerlidir. İlerleyen yaşlarda ise sigara ve alkolden uzak durulması, düzgün âdet görülmesinin ve üreme işlevlerinin düzenliliğinin sağlanması gerekiyor.
  • İkincil korunma; osteoporozun erken tanınması, osteoporoz gelişen hastalarda uygun tedavinin sağlanması ve kırık oluşumunun önlenmesidir.
  • Üçüncül korunma da ise kırık gelişen hastaların bu durumu en az ziyanla atlatması, komplikasyon oluşumunun önlenmesi ve hayat kalitesinin arttırılması amaçlanır.

Kemik erimesine karşı bu 6 tedbiri unutmayın!

 

  • Tüm yaş kümelerinde kâfi kalsiyum alımına dikkat edin. Uzmanlar, 20’li yaşlardan itibaren günde 1000-1200 mg kalsiyum alımını öneriyor. Bu, günde 5 su bardağı süt yahut süt kümesine denk gelir.
  • Kâfi ölçüde D vitamini alımını sağlayın. Bunun için kolların ve bacakların açıkta kaldığı günde yarım saat güneşlenme kâfi lakin bilhassa kış aylarında ve bayanlar için D vitamini konusunda dayanağa muhtaçlık olabilir. 
  • Sağlıklı kemik gelişimi için nizamlı spor ve fizikî aktiviteyi aksatmayın.
  • Alkol ve sigara kullanımından uzak durun
  • Yaşlılar için hayat alanlarında düşme riskini azaltacak tedbirler alın.
  • Yapılan DEXA değerlendirmesi sonrası hekimin verdiği uygun kemik yıkımını azaltıcı ilaç tedavileri ve kalsiyum – D Vitamini desteklerini eksiksiz halde kullanın.

İlgili haberlerimiz

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*