Her yaz Türkiye’nin gündemine oturan orman yangıları ile acı dolu günler yaşıyoruz. Bir kıvılcımla yüzlerce can ve emek kül olup gidiyor. Bu nedenle tedbirin, erken müdahalenin ehemmiyetini bir sefer daha acı bir halde anlıyoruz. Bu durumdan yola çıkarak AKUT, orman yangını ile karşılaşılınca yapılması gerekenleri, alanında uzman eğitmenleri ile derledi ve bizlerle paylaştı.
İHBAR ET
Orman yangını gördüğümüz an derhâl 112’yi aramalıyız. Yangının meydana geldiği mevkiyi olabildiğince açık ve anlaşılır bir tarifle yetkililere bildirmeliyiz. Telefonumuzla pozisyon gönderme talihimiz varsa yetkililere bölgenin pozisyonunu iletmeliyiz. Görüşmemiz bittikten sonra telefonumuzun bataryasını yönetimli kullanmalıyız.
SÖNDÜREBİLECEKSEN MÜDAHALE ET
Alevlenme şimdi tek başımıza müdahale edebileceğimiz evrede ise yeşili bol kol modülü ile ateşi söndürmeliyiz. Taban uygunsa ateşe toprak serpmek de alevleri söndürmemize yardım edecektir. Alevler kesilmiş olsa bile ateşin büsbütün söndüğüne emin olmalıyız.
SÖNDÜREMEYECEKSEN ORADAN DERHÂL UZAKLAŞ
Bizim müdahalemizin yetersiz kalacağına emin olduğumuz durumlarda, yetkililere ihbarda bulunduktan ve bölgenin dijital pozisyonunu paylaştıktan çabucak sonra sakin olmaya çalışarak oradan süratle uzaklaşmalıyız. Kaçış için kullanacağımız rotayı belirlerken yangının meydana geldiği arazinin tipine nazaran karar vermeliyiz. Kaçarken ağır dumana maruz kalıyorsak ağzımızı ve burnumuzu mümkünse ıslak, değilse kuru bir bez ile kapamalıyız.
YANGINA DÜZ ALANDA YAKALANDIYSAK
Derhâl rüzgârın istikametini tespit etmeliyiz. Rüzgâr bizim olduğumuz tarafa gerçek esiyorsa rüzgârı ardımıza alarak süratle en yakın açık alana koşmalıyız. Yangının yakınından geçmeye mecbursak ve yanan alanının yüzeyi çok büyük değilse yangının sağ ve sol kollarını denetim ederek alevlerin daha az olduğu koldan bölgeyi terk etmeliyiz. Mutlaka yangının merkezine gerçek hareket etmemeliyiz.
YANGINA VADİDE YAKALANDIYSAK
Vadilerde rüzgârla birlikte hava akımı oluştuğundan yangın rüzgârın tesiriyle vadi tabanından üste hakikat bir rota çizecektir. Bu çeşit bir durumda rüzgârın aksi istikâmetine gerçek koşarak vadinin alt kısımlarına inmeli ve süratle en yakın açık alana ulaşmalıyız. Yangının devam ettiği vadi yamaçlarını kaçış rotası olarak kullanmaktan mutlaka kaçınmalıyız.
YANGINA ENGEBELİ YERDE YAKALANDIYSAK
Sırtlar ve sırt gerileri, rüzgârın tesirini yitirdiği yahut aksi istikamette esen rüzgârların kendini gösterdiği bölgeler olduğundan, kısa vadede en uygun korunma alanlarıdır. Bu nedenle engebeli toprakta karşılaştığımız yangınlarda öncelikle derhâl en yakın sırtın art tarafına geçmeli, akabinde yangının aksi istikametindeki en yakın açık alana yanlışsız süratle koşmalıyız.
YANGINA DERE KENARINDA YAKALANDIYSAK
Alevler dar dere yataklarında ve kutu dere yataklarında bakıyla paralel daha süratli ilerleme eğiliminde olduğundan dere yataklarına paralel kaçış rotası oluşturmaktan kaçınmalıyız.
YANGINA KANYONDA YAKALANDIYSAK
Rüzgâr gerimizden geliyorsa ve yangın önümüzdeyse kanyon baca misyonu göreceğinden alevler kanyonun dar istikametine yanlışsız hareket edecektir. Bu nedenle süratle alevlerin aksisi istikametine kaçmalı ve mümkün olduğunca kanyonun en geniş bölgesine inmeliyiz. Kaçarken çok ısınmadan ötürü oluşabilecek kaya parçalanmalarına ve ağaç devrilmelerine dikkat etmeli, bilhassa başımızı koruyarak yürümeliyiz. Kanyonda ilerlememiz mümkün değilse ve civarda mevcutsa kapalı ya da kısmen kapalı mağara odacıklarına sığınmalıyız. Mağara odalarına sığınırken bilmediğimiz rotada ilerlemekten kaçınmalıyız.
YANGINA TATİL BELDESİNDE YAKALANDIYSAK
Yetkililerin ikazlarına birebir uyarak bölgeyi en yakın ve en inançlı yoldan terk etmeliyiz.
Yangına yakalandığımız bölge deniz kenarındaysa ve yollar kapanmışsa rotamızı rüzgâra nazaran oluşturmalıyız. Rüzgâr denizden karaya yanlışsız esiyorsa deniz kenarında kalıp kurtarılmayı beklemeliyiz. Rüzgâr karadan denize gerçek esiyorsa, yollar kapanmışsa ve kaçacak öteki bir güzergâh yoksa belirli bir düzeye kadar denize girebiliriz. Su yüzeyinde alev lisanları oluşursa tüm vücudumuzla suyun altına girip nefesimizi tutabildiğimiz oranda beklememiz hayatta kalma talihimizi artıracaktır.
YANGININ TAM ORTASINDA KALDIYSAK
Kaçma imkânını tümüyle kaybettiğimiz durumlarda etrafta bir çukur varsa içine girmeli; çukur yoksa en geniş alevsiz alana geçerek kendimiz mümkün olduğunca derin bir çukur kazıp içine girmeliyiz. Bu esnada çıkan nemli toprağı gözetici fonksiyonundan ötürü üzerimize serpmemiz, hayatta kalma bahtımızı artıracaktır. Yüzümüzü nemli bir bezle kapamamız mümkünse tüm yüzümüzü örtmeli, böylece yayılan gazdan olabildiğince korunmalıyız.
Tabiat sporları ve sair tabiat aktiviteleri ile ilgileniyorsak bu tıp aktivitelerde yanımızda bulunması için ısıya sağlam yangın battaniyeleri, ısıya güçlü 1-2 m²’lik brandalar ve maske temin etmemiz büyük ehemmiyet arz etmektedir. Yangına bu üzere bir aktivite esnasında maruz kaldıysak ve kaçabileceğimiz alan yoksa kazacağımız çukurun içine girip üzerini ısıya güçlü bu gereçlerle kapatarak ve maskemizi takarak kendimize nispeten inançlı bir bölge oluşturabiliriz.
AKUT Vakfı Eğitim Ünitesi
Bir yanıt bırakın