Gerilimden en fazla etkilenen 3 kişilik bozukluğu

Uzman Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım, istekli karantina, konuttan çıkma yasakları üzere nedenlerle baskı altında kalma sonucu birtakım ruhsal rahatsızlıkların çok daha fazla etkilendiğini açıkladı. Takıntılı kişilik bozukluklarında, iki uçlu his durum sıkıntılarında ve narsistik kişilik bozukluğu olan şahıslarda corona virüs nedeniyle artan gerilime karşı yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.

Uzmanlar, bilhassa gerilimli devirlerde kimi ruhsal rahatsızlıkların çok daha fazla tesir aldığını belirtiyor. Klinik Psikolog ve Psikoterapist Gülcem Yıldırım bilhassa 3 kişilik bozukluğunun gerilimden en fazla etkilenen ruhsal meseleler olduğunu belirtti. Bunları Borderline kişilik bozukluğu, Narsistik kişilik bozukluğu ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB) olarak sıraladı. Gülcem Yıldırım, Pudra.com okuyucuları için bu hastalıkların en besbelli özelliklerini ve gerilimli devirlerde neler yapılabileceğini açıkladı:

1. Obsesif Kompulsif Bozukluk
 

Toplumsal izolasyon ve karantina devrinden elbet ki en fazla etkilenen ruhsal hastalık kümesi takıntılı kişilik bozukluğuna sahip olanlardır. Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu ismi verilen bu hastalık insanları tekrarlanan niyet ve davranışlara bağımlı kılan ve kısıtlayan bir rahatsızlıktır.
Obsesyon takıntı, kompulsiyon ise takıntıyı rahatlatan davranıştır.

Koronavirüs devrinde televizyonda, gazetelerde ve toplumsal medyada sıkça karşılaştığımız elleri yıkamak, maske takmak, ayakkabılarla içeri girmemek üzere pek çok ikaz ve tedbirler zati korkulu, gerilimli ve takıntılı olan obsesif kompulsif kişilik bozukluğuna sahip olan bireylerin takıntılarını daha da artırmaktadır.

Uzman Klinik Psikolog ve Psikoterapist Gülcem Yıldırım obsesyonu olan olan bireyler için şu tavsiyelerde bulundu:
 
Gerekli önlemleri aldıktan sonra hala virüsün bulaşmasıyla ilgili tasanız devam ediyorsa, örneğin ellerinizi 20 saniye yıkadıktan sonra hala ellerinizi pis hissediyorlarsanız o histe kalıp ellerini yıkamamaya çaba edin. Bu durumda;
 

• Ellerinizi yıkamadıkça makûs hisler gelmeye başlayacaktır. Bu hisler endişe, çaresizlik, boşluk, anlamsızlık, yetersizlik üzere hislerdir.

 

• Ellerinizi yıkamadığınızda gelen bu hisler sizin çocukluk yaşantınızla ilgilidir. Gelen hislerin çocukluktaki anısıyla irtibatını kurabilirseniz, rahatlama sağlamanız mümkün olur. 

 

• Burada kıymetli olan detay kişinin elleri pak olduğu halde içinden gelen elini yıkama davranışına tahammül edip elini yıkamamasıdır.

 

• Bu bilgi bireyin yapmadan duramadığı bütün davranışlar, tüm kompülsif haraketler için geçerlidir. Örneğin parkeyi sildiğiniz halde tekrar silme isteği, kıyafetinizi yıkadığığınız halde tekrar yıkama isteği üzere bütün kompulsif davranışlara entegre edilebilir.

Takıntı hastalığına sahip olan şahısların bunu tek başlarına yapması kolay değildir. Bu durumda, karantina sürecindeyseniz online terapi yapan bir uzmandan takviye almanız önerilir.

2. Küçük problemlerin büyük sarsıntılar yarattığı hastalık: Borderline Kişilik Bozukluğu
 

Borderline kişilik bozukluğu dediğimiz vakit aklımıza gelecek olan birinci şey bölmedir. Bu kişilik bozukluğuna sahip olanlar dünyayı ya siyah ya beyaz görür. Hudutta kişilik bozukluğudur. Korona günlerinde de hisleri daima değişkendir. Kimi günler depresif, mutsuz, huzursuzken birtakım günler sevinçli ve keyifli olurlar. İki uç his ortasında sık sık gidip gelirler.

Borderlinle kökenleri ve oluşturduğu olumsuz hisler

• Borderline (sınırda) kişilik bozukluğu olanların çocukluk travmaları çok fazladır. Bu travmalar bu süreçte ateşlenir.
• Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım'ın açıklamalarına nazaran bilhassa yalnızlık, boşluk, anlamsızlık, değersizlik, endişe üzere hisler bu şahıslarda sıkça yaşanır.
• Corona sürecinde meskende başkalarıyla (eş, anne, baba) daima vakit geçiriyor olmak bu bireylerde boğulma, yutulma hislerinin ateslenmesine sebep olur.
• Borderline kişilik bozukluğunda yakınlık boğucu, uzaklık korkutucu gelir. Daima belli bir aralıktan bağ kurmak isterler.
• Bu süreçte sevdikleriyle başka olan borderline bireyler endişe yaşarken, daima taban tabana olanlar boğulma yaşar.

Gerilimli periyotlar için Borderline kişilik bozukluğu ile ilgili tavsiyeler

Daima âlâ histe kalmaya çalışmayın: Daima yemek yiyerek, alış-veriş yaparak (internetten), dizi izleyerek uygun histe kalmaya çalışırsanız makus hisler geldiğinde daha zorlayıcı olur. Makûs hislerinize da sahip çıkın. Onları yaşayın.

Aralıklı kısa uykularla kendinizi yatıştırın: Gün içinde yarım saatlik kısa uykular uykuyun. Makus hisler bu uykularda yatışıyor, beyin temizleniyor.

Çocukluk anılarınızı bulun: Hissettiğiniz makûs hisleri çocukken nasıl yaşadınız, onlarla temas kurun.

3. Narsistik Kişilik Bozukluğu

Narsistik kişilik bozukluğunun en önemli özelliği abartılı bir şekilde kendine hayran olma, kendini beğenme, tüm güçlülük ve büyüklenmeciliktir. Bu bozukluğa sahip olan kişiler kendilerini yüceltirken, diğerlerini küçümseme ve aşağılama eğiliminde olur.

Hangi durumlarda sorun yaşarlar?

• Narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler dışardan bakıldığında parlak, özel ve akıllı görünür. Fakat iç dünyasında bu kişiler kendilerini o kadar da değerli görmez.
• Narsistik kişilik bozukluğu olan kişinin kendini iyi hissetmesi insanların onayına bağlıdır. Hep diğerinin takdirine ve onayına ihtiyaç duyar. Diğeri ona “sen çok akıllısın” dediğinde iyi hisseder.
• Kendini beğenme sorunu olan kişiler, diğerleri tarafından onaylanmadığında ya da takdir edilmediğinde kendisini berbat hisseder.
• Corona virüs sürecinde narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerin en önemli problemi değersizlik duygusudur. Bu süreçte takdir görme, beğenilme duygusunu alamayan bu kişiler çok değersiz hissediyor.

Narsistik kişilik bozukluğu olanlar için klinik psikolog Gülcem Yıldırım'ın önerileri şu yönde oldu:

Kendinizi takdir etme üzerine çalışın: Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler bu dönemde kendi kendine takdir etme yetilerini geliştirebilirler. Dışardan takdir görmek yerine kendi içlerinde kendilerini takdir etsinler.

Değersizliğin kökenine inin: Çocukluk döneminde degersizlik duygusunu yaşadıkları anıları bulsunlar. Bu değersizlik duygusu çoğunlukla kendilerine ait değildir; anne, baba ya da bir yetişkinin duygusudur.

Empati yeteneklerinizi geliştirin: Empati yeteneğinin geliştirilmesi ile ilgili videolar izleyebilirsiniz, yazılar okuyabilirsiniz. Bu ilişkide gerçek yakınlığı sağlar, takdir görmeye ihtiyacı azaltır.

Video haber: Narsizim nasıl tedavi edilir?