Acı anıların ilacı: EMDR

EMDR, sağ ve sol beyin loblarının uyarılarak birbiriyle temas kurması sonucunda geçmişte yaşanan acı anıların hissinin boşaltıldığı bir psikoterapi tekniği. EMDR bir mucize değil ve geçmişte yaşanılan anıları silmiyor. Zira beyinde rastgele bir anıyı silmek mümkün değil ve bu türlü bir terapi tekniği bulunmuyor. Fakat EMDR sayesinde yaşadığınız travmatik anıyı hatırlamaya devam etseniz de travmatik anıda hissettiğiniz olumsuz hisleri artık hissetmezsiniz. İşte acı hatırların ilacı olarak görülen EMDR hakkında merak ettikleriniz…

Tahminen hatırlarsınız, Jim Carrey ve Kate Winslet'ın başrollerini paylaştığı ve 2004 yılında “en âlâ özgün senaryo ödülü” alan Eternal Sunshine of The Spotless Mind” sinemasında bir terapi usulü kullanılırdı. Ülkemizde “Sil Baştan” ismi ile gösterime giren sinemada, EMDR prosedürüne çok benzeri bir uygulamadan bahsedilir. Lakin burada konuştuğumuz EMDR ile orada bahsi geçen usul değerli bir noktada ayrışır. EMDR, Sil Baştan sinemasında olduğu üzere bir mucize değildir; geçmişte yaşanılan anıları silmez. Burada bahsi geçen silme süreci, o sırada yaşadığınız duyguyu, yaşadığınız kederden kurtulmanızı sağlamaktır. Lakin sinema bu ya, sinemada temel kız her şeyi unutur… ya da unuttuğu sanılır… İzlemediyseniz, “izlenecekler” listenize kesinlikle alın. Pişman olmazsınız. 
 

Yazının devamında tüm bu ayrıntılara Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım'dan aldığımız bilgilerle yer vereceğiz. Fakat önce Klinik Psikolog Yrd. Doç. Dr. Ercüment Doğan'ın EMDR açıklamasına yer verelim: 

“EMDR (Eye Movement Desentization and Reprocessing – Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yine İşleme) her türlü ruhsal sorunun ortadan kaldırılması için dünya çapında kabul görmüş en yeni ve en tesirli bir psikoterapi sistemlerinden biridir. 

EMDR prosedürü “travma modeli”ni temel alır. Bu modele nazaran bütün ruhsal meselelerin nedeni bilhassa çocukluk ve ergenlik devri olmak üzere geçmiş devirlerde yaşanan travmatik olayların ve maruz kalınan travmatik durumların neden olduğu travmatik gerilim birikmesidir. Bu gerilim birikimi beynimizin “limbik sistem” ismini verdiğimiz bölgesindeki organlarda depolanır.

EMDR formülündeki temel maksat depolanan gerilim fazlalığını ortadan kaldırmaktır. Bu yapıldığında depresyon, dert bozukluğu, takıntı, fobiler, panik atak, toplumsal fobi, bağımlılıklar, ruhsal kökenli bedensel ağrılar, odaklanma sorunu, ilgi meseleleri, cinsel sıkıntılar, özgüven eksikliği, suçluluk psikolojisi, dikkat eksikliği üzere pek çok sorun hızlı bir formda güzelleşir. Artık gelelim, Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım'dan aldığımız bilgilere…

Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım, EMDR yönteminini Pudra.com okuyucuları için şöyle açıklıyor:

“Beynimiz iki kısma ayrılıyor; sağ beyin ve sol beyin. Sağ beyin acı anıların hislerinin kayıtlı olduğu bölge. Sağ beyindeki bu kısımlar; hipokampüs, hipotalamus ve amigdaladır. Sol beyin ise bizim mantıklı tarafımız. Yani yaşadığımız olaylara mana veren ve daha gerçekçi bakabilen kısmımız. İşte EMDR, bu iki kısım ortasında temas kurulmasını sağlayarak sağ beyinde kayıtlı olan acı anıların sol beyinde işlemlenmesini sağlayan bir terapi tekniği. İşlemlenen bu anıların verdiği olumsuz hisler EMDR'den sonra artık hissedilmiyor.

EMDR nasıl yapılır?

Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım, EMDR tekniklerini şu biçimde açıklıyor: “EMDR, göz hareketleriyle, dize yavaşça dokunarak, sesle ya da iki ele hafif bir titreşim verilerek yapılmaktadır. Bu tekniklerin hepsinin ortak noktası sağ ve sol beyni senkronize bir biçimde uyarmaktır. Terapilerde çoğunlukla bu tekniklerin hepsi tıpkı anda kullanılır. Zira sağ ve sol beyin ortasındaki etkileşim ne kadar fazla olursa kişinin olumsuz anıyla temas kurması ve yaşadığı travmatik anıyı işlemlemesi o oranda süratli olmaktadır.”

Klinik Psikolog Gülce Yıldırım'a nazaran EMDR başlı başına bir terapi tekniği değil; psikoterapi seanslarında kullanılan yardımcı tekniklerden biri. Yıldırım, seans deneyimleri sonucunda EMDR'ın travmatik anının işlemlemesinde en güzel tekniklerden biri olduğunu gözlemlemiş. Zira EMDR uygulanırken kişi yetişkin hayatında ya da geçmişinde yaşadığı travmatik anıyla direkt irtibat kurabiliyor.

EMDR geçmişte yaşanan anıları silmez!

EMDR bir mucize değildir; geçmişte yaşanılan anıları silmez. Aslında beyinde rastgele bir anıyı silmek mümkün değildir ve bu türlü bir terapi tekniği yoktur. Fakat EMDR, geçmişte yaşanılan anının hissinin işlemlenmesini sağlar. Yaşadığınız travmatik anıyı hatırlamaya devam edersiniz ama travmatik anıda hissettiğiniz olumsuz hisleri artık hissetmezsiniz.

EMDR yararları

EMDR'ın en büyük yararı kişinin şuur dışında bastırdığı, bugünkü hayatını olumsuz istikamette etkileyen travmatik anıların hislerinin boşaltılmasıdır.Yaşanılan bu olumsuz anıların hisleri boşaltıldığında şahısta hafifleme, rahatlama, genişleme hisleri olur. EMDR ile güzelleşenlerin uzun vadede hayatı, alakaları, ilgi kurma biçimi, fizikî ve ruhsal sıhhati olumlu manada değişir.

İnsan beyni yaşadığı her anı kaydeder. Beynin yüzde doksanı şuur dışını oluştururken yalnızca yüzde onluk bir kısmı şuuru oluşturur. Şuur dışındaki bu kayıtlar bugünkü davranışlarımızı, konuşmalarımızı, hislerimizi ve niyetlerimizi tesirler.

Dün öğlen yemeğinde ne yediniz?

Beynin öteki en kıymetli özelliği travmatik anıları kaydetme halidir. Yani beyin vücut duyumu olarak, his olarak, bizi etkileyen anıları başka anılardan farklı bir halde kaydeder. Örneğin; dün öğlen yemeğinde ne yediğinizi sorsam birçok kişi bunu uzun mühlet düşünür. Ancak dün öğlen yemeği yediğiniz lokantada bir arbede çıkmışsa ve siz hengamenin ortasında kalmışsanız bunu hepiniz hatırlarsınız. Hengamenin ortasında kalan bir insanın beyninde yüksek seviyede adrenalin salgılanır, adrenalin endişe hissettiğimizde salgılanan bir hormondur. Salgılanan bu adrenalin beyefendisine şu iletisi verir. Bu tehlikeli bir an, bunu önemliller kısmına kaydet. Bir daha bu türlü bir durumla karşı karşıya kalırsan bu bilgileri kullanacaksın.

EMDR'nin uygulandığı ruhsal rahatsızlıklar

• Depresyon
• Migren
• Obsesyon
• Öfke denetimi
• Panik atak
• Toplumsal fobi
• İmtihan telaşı
• Anksiyete
• Vajinismus

Okuyucularımız için kıymetli not: EMDR tekniğini uygulayabilme ehliyetine yalnızca “klinik psikoloji” kolunda uzmanlığını yapmış “klinik psikologlar” sahiptir. “Klinik “psikolog” olmayan psikologların EMDR psikoterapisini uygulama yeterlilikleri ve ehliyetleri yoktur.