Anne babaların çocuklarıyla baş etmekte zorlandıkları; onların inatlaşma, tutturma hatta bağırıp vurma üzere davranışları karşısında nasıl davranacaklarını bilemedikleri güçlü bir devir 2 yaş. Psikolog Sena Sivri, bu devirde, sıradan günlük gereksinimlerin karşılanmasının bile adeta bir güç çabasına dönüşmesinin son derece olağan olduğunu belirtirken, 2 yaş sendromuyla nasıl başa çıkılabileceğini anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
1. Gücünü boşaltın
Emeklemekten yürümeye geçen ve kas kuvvetinin artması ile birlikte hareketliliği keşfeden çocuğunuzun, bundan sonraki süreçte en çok yapmak istediği şeyin özgürce hareket etmek, koşmak ve zıplamak olacağını bilin. 2 yaş devrinin getirdiği saldırganlık ve içinde biriken enerjiyi atmak için duyacağı hareket gereksinimini kısıtlamayın, tersine daha çok hareketli olmaya teşvik edin ki rahatlasın.
2. Çocuğunuzu engellemeyin
Engellenme duygusu kendini tabir edebilecek her türlü bilişsel işleve sahip biz yetişkinler için bile baş etmesi sıkıntı bir hisken, his ve kanısını söz edebilecek donanıma tam sahip olmayan 2 yaş çocuğu için tahammül edilmesi çok güç bir his. Bu yüzden kısıtlanmak, engellenmek öfkesini pekiştirirken, “huysuz” diye tanımladığımız davranışlarının artmasına sebep olacağından, temel müdafaa alanı belirlenmiş bir çerçeve içerisinde özgürleşmesine müsaade verin.
3. Öfkesini söz etmesine imkan tanıyın
Öfke hayat uzunluğu her bireyin vakit zaman hissettiği bir his. Öfkeyi sağlıklı tabir edebilmek değerli. “Çocuk bu ne öfkesi” niyetinden kaçınarak neye kızdığını sözleri yettiğince anlatmasına alan tanımaya itina gösterin. Çocuğunuzun hislerini istediği üzere tabir edebilecek söz dağarcığına sahip olmadığını unutmayın, sözlerini tamamlamaya zorlamayın, kendisinin istediği üzere anlatmasına müsaade verin.
4. Huzursuzluktan kaçının
Çocuğunuzun her ne kadar saklamaya çalışsanız da hissinizi hissettiğini ve bundan etkilendiğini unutmayın. Hissettiğiniz negatif hisleri, aile içi huzursuzlukları çocuğunuza yansıtmaktan kaçının.
5. Bir şeyi yapmaya zorlamayın
Psikolog Sena Sivri “Bu periyoda ilişkin en bariz özellik çocuğunuzun canının istediği şeyi yapıp, istemediğini yapmaması, bu hususta direterek kişiselliğini ön plana çıkarmak istemesi olduğundan onu zorlamayın. O esnada ısrarcı olmayıp bir mühlet sonra tekrar denemek müspet sonuçlar verecektir. Münasebetinizi anlayacağı bir üslupla anlatmak burada çok değerli. Yapmak istemediği bir şeyi yapmaya zorlamak hiçbir vakit düzgün sonuçlar vermeyecektir. İstemediğinde ısrarcı olmamak, yemek, uyku, ilaç verme vs üzere inatlaşıp sizi zorladığı durumlarda bir müddet sonra çocuğa münasebetlerini anlatarak ve fikrini alarak tekrar denemek gereklidir” diyor.
6. Sonlarınızı belirleyin
Bu periyodun çocuğunuzun kişiselliğini, rüştünü ispat etmeye çalıştığı, “ben de buradayım, bir bireyim” dediği devir olduğunu unutmamak lazım. Buna alan tanımak ne kadar değerliyse bu alan tanımayı sınırsızlığa çevirmemek de bir o kadar değerli. Hudutları muhakkak bir çerçevenin içini nasıl boyayacağını çocuğa bıraktığımız sistem bu periyotla baş etmede en tesirlisi.
7. Denetimin sizde olduğunu unutturmayın.
Hayatı yeni keşfeden, “ben bir bireyim”i ispat etmeye çalışan çocuğunuz aslında birçok şey için size gereksinim duyduğunu unutarak denetimi ele geçirmek ister. Otorite figürünün şuurunda olması ve varlığını hissetmesi bu periyodun sağlıklı gelişimi için gerekli. Çocuğunuza istediği biçimde kendisini söz edebileceğini lakin otorite ve denetimin sizde olduğunu hissettirin.
8. ‘Hayır’ sözünü kullanmada seçici davranın
Her şeye hayır demek, ebeveynlerden birinin evet dediğine oburunun hayır demesi ya da bir sefer evet denilen bir şeye bir sonrakinde hayır denmesi en sık yapılan kusurlar. Çocuğun başını karıştırıp gerginliğini artıracağından “hayır”larınız net ve dengeli olsun. Neden ‘hayır’ dediğinizi her seferinde çocuğa ihtimamlı bir lisanla anlatın.
9. Kendisine ziyan vermesine müsaade vermeyin
Bu periyotta kendini rahat tabir edemeyen çocuklar engellenme hissiyle bir arada kendine ziyan verebiliyor. O nedenle çocuğun kendisine ziyan vermesini engellemek, öfkesini sözleri yettiğince, oyun içerisinde söz etmesini sağlamak, teskin edip sakinleştirmek gerekiyor.
10. Kendinize de vakit ayırın
Psikolog Sena Sivri “Çocuk yetiştirmek her evresinde farklı zorlukları beraberinde getirir. Vakit zaman ebeveynlerin baş etme düzenekleri hayatın başka dinamiklerindeki zorluklar devreye girdiğinde kâfi gelmeyebilir. Kâfi ebeveynlik öncelikle kişinin kendi düzgünlük halini gerektirir. Siz düzgün hissederseniz çocuğunuzda da bunun olumlu tesirini gözlemleyeceksinizdir. Kendinize vakit ayırmaya, düzgün gelecek hobiler, aktiviteler edinmeye itina gösterin, çocuğun sorumluluğunu paylaşmayı unutmayın” diyor.
Bir yanıt bırakın